تصمیم نهایی دولت برای افزایش قیمت بنزین چیست؟

رئیس جمهور دیروز و در حاشیه نشست مجلس در پاسخ به سوالی مبنی بر این که آیا قیمت بنزین در سال آینده افزایش می یابد یا نه، بر رعایت عدالت در توزیع یارانه سوخت تاکید کرد و چنین گفت: باید تصمیم بگیریم. آن مقدار پولی که داریم برای بنزینی که تولید می کنیم می دهیم (به کنار). اما آن مقداری که باید بخریم (وارد کنیم) را باید فکر کنیم. اگر قرار است (یارانه) بنزین بدهیم، باید عادلانه به همه بدهیم. این چیزی است که باید با مجلس، با صدا و سیما، با کارشناسان تفاهم کرد. (و این چیزی است که) اگر می خواهیم عدالت برقرار شود (باید انجام شود). در غیر این صورت باید به عده‌ای یارانه بدهیم و یک عده هم فقر و گرفتاری را به خاطر گرانی‌ها تحمل کنند. (چون اگر ارز را به آن اختصاص بدهیم، نمی توانیم پول بازنشستگان، گندم کاران و … را بدهیم). ما حق مردم را باید بدهیم و اگر قرار است یارانه بنزین بدهیم، باید به همه به طور عادلانه برسد. نه این که کسی که ۴ تا خودرو دارد، از این یارانه بهره مند شود اما آن کسی که خودرو ندارد، هزینه اش را بدهد. باید آن کسی که (خودرو) ندارد را ببینیم و اگر قرار است یارانه (سوخت) بدهیم، عدالت حکم می کند باید به همه بدهیم.

آن چه از اظهارات پزشکیان به طور کلی بر می آید، این است که یارانه بنزین می‌بایست به طور عادلانه تری به مردم اختصاص یابد. در این زمینه در سال های اخیر حداقل سه سناریو مطرح شده و یا قابل طرح است:

طرح جایگزینی خودروهای از سال ۱۳۹۵ به بعد با نو به صورت اقساطی | با پیش پرداخت ۵۰درصد قیمت خودرو سه ماه خودرو صفر سوار شوید

۱-افزایش نرخ بنزین با سهمیه های کنونی و اختصاص منابع حاصل از آن به یارانه بگیران: طبق این سناریو، سهمیه های کنونی بنزین حفظ می شود، منتهی قیمت بنزین برای بنزین یارانه ای و آزاد افزایش می یابد. منابع به دست آمده از این اقدام در قالب افزایش یارانه به یارانه بگیران اختصاص خواهد یافت.

۲-بنزین سه نرخی: در این سناریو، به طبقات سهمیه بنزین کنونی (یعنی بنزین یارانه ای و آزاد) یک بنزین نرخ آزاد با نرخ بالاتر اضافه خواهد شد تا به این ترتیب عملاً یارانه مصرف کنندگان بیش از الگو کاملاً حذف شود. این اقدام موجب خواهد شد تا لااقل بی عدالتی در زمینه یارانه بنزین، بیشتر نشود.

۳-اختصاص یارانه بنزین به هر ایرانی: طبق این سناریو، بنزین به هر ایرانی تعلق خواهد یافت. به عنوان مثال به هر ایرانی روزانه یک لیتر (ماهانه ۳۰ لیتر) بنزین اختصاص می یابد. خانوارها خواهند توانست بنزین مازاد بر نیاز خود را به نرخ آزاد یا توافقی در یک بازار به دولت و یا افراد دیگر بفروشند. نظیر چنین طرحی پیشتر در منطقه آزاد کیش و به طور آزمایشی اجرا شده است