رنانی: نسخه اقتصادی برای اقتصاد ایران جواب نمیدهد
نشست «دولت چهاردهم چالشها و افق پیش رو» با سخنرانی دکتر محسن رنانی اقتصاددان حوزه توسعه و دکتر جعفر خیرخواهان اقتصاددان و عضو هیات مدیره انجمن اقتصاد ایران برگزار شد.
همه با هم تبدیل کنید. در این شرایطی که ابتدای کار است دولت باید اقدام کند. شرایط نشان میدهد در بزرگترین بحران سیاسی بعد از انقلاب یعنی جنگ بین ایران و اسراییل دلار ۱۰ درصد بالا رفت این بخاطر دولت نیست این بخاطر اعتماد حداقلی مردم است و نظام سیاسی خیلی فرصت ندارد.
وی با تاکید بر اینکه هر کس تعهدی به وفاق و آینده این کشور دارد باید قصه وفاق را ابتدا خلق کند، افزود: قصهای خلاق است که با حضور بازیگران خلق شود. یعنی قصه وفاق با حضور منتقدان و مخالفان و محرومین هم باید باشد. نمیشود ۹۹ درصد از بازیگران را حذف کرد و از وفاق صحبت کرد. در حال حاضر منابع رانت طبیعی تمام شده و فقط رانت قانونی مانده است اما رانت قانونی تا یک حدی جواب میدهد. به محض اینکه به کسی دادی گروه دیگر سر بر میآورد و بنابراین حکومت نمیتواند بیش از این رانت بدهد. چون جامعه این رانت را در یک بزنگاه تاریخی از آن گروه دیگر میگیرد. نمونه وفاق مثل دولت شیلی است که وفاق کردند تا یک رانت دموکراتیک صورت بگیرد اما هیچ یک از مقامات قبلی محاکمه نشوند. حدود ۱۵ سال دوره گذار طول کشید تا بدون خون به آن برسند. کاری که در آفریقای جنوبی هم اتفاق افتاد. آنجا هم امکانات و رانت بازتوزیع نمیشد و سفیدها مجبور شدند که اگر بخواهند بمانند باید همین ساختار را با سیاهها نیز تقسیم کنند .بر این اساس نباید بگذاریم همه فرصتها را از دست بدهیم بعد مذاکره کنیم. تجربه شیلی و آفریقا جلوی ماست و وقتی دوره رانتها تمام شده است باید مهارت گفتگو داشته باشیم اما این مهارت نه در حکومت نه در روشنفکران فعلا وجود ندارد و مشکل اینجاست که ما هم ناتوانیم.
در انتخابات اخیر مشخص شد هم حکومت هم مردم به هم پناه آوردند و فرصت خوبی است که ما این نقطه اشتراک را جدی بگیریم و رهایش نکنیم و جامعه و نهادهای مدنی با پرسش، مقاله، تولید کلیپ و … نقد و مشارکت را رها نکند. همچنین لازم است در کنار وفاق، مسائل کوچک را حل کنیم. من معتقدم جامعه خودش هم شروع کند در درون خودشان در مورد مسایل ملی به وفاق برسند بازیگران مدنی باید ببینید چه کار می تواند کند؟ و از حکومت بخواهد چه کار کند؟
حکومت متولی توسعه است
دکتر محسن رنانی در انتهای مراسم در جلسه پرسش و پاسخ به سوال اقتصادآنلاین مبنی بر اینکه آیا حکومتها میتوانند سکاندار توسعه باشند و منابع ملی را صرف آن کنند؟ هم پاسخ داد: حکومت چه بخواهد چه نخواهد سکاندار توسعه است. حکومت اگر سیاستی نورزد این هم نوعی سیاست است و بر اقتصاد اثر میگذارد. چون قواعد بازی را بخش حکومت مینویسد و حکومت باید بر درست اجرا شدن قوانین نظارت کند و اگر قاعده گذار بازی توسعه را نخواهد توسعه رخ نمیدهد. اما سکانداری است که مراقب قواعد بازی است و نباید در بازی دخالت کند. حکومت داور توسعه است و توسعه وقتی است که همه احساس کنند بیشتر پایشان به توپ میرسد.
پس حکومت خواه ناخواه سکاندار توسعه است اما سکاندار میتواند توسعه خواه باشد یا نباشد. از سوی دیگر قابل ذکر است که مهارت عقب نشینی و تجدید نظر و راوداری در دنیای جدید مهم است. اما جامعه ما در مقابل این تغییر هو می کند، طعنه میزند و مهارت تجدیدنظر را از حکومت میگیرد اما ما باید کمکش کنیم و اعتماد به نفس بدهیم تا تجدیدنظر کند. باید بستر مهارت تجدیدنظر و فضایش را ما ایجاد کنیم.