مزایای FATF برای تجارت ایران
طبق دادههای بانک جهانی کشورهای عضو FATF، حدود 90 هزار میلیارد دلار از GDP جهان را تشکیل میدهند. اما ایران به دلیل قرار گرفتن در لیست سیاه FATF نمیتواند دسترسی به بازارهای مالی جهانی داشته باشد وضعیتی تجارت ایران به شدت تحت تاثیر آن است.
به گزارش اقتصاد ایران، هفته گذشته بود که صادق آملی لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام به پیوستن ایران به FATF چراغ سبز نشان داد. ۲۳ آبان ماه آملی لاریجانی در جمع فعالان اقتصادی بخش خصوصی گفت: شخصا با الحاق به کنوانسیون پالرمو موافق هستم و روی این مسئله کار کردم، چراکه به لحاظ فنی ایران حق تحفض دارد. ولی برای پیوستن به کنوانسیون CFT شخصا کمی تامل دارم؛ چراکه عناوینی در آن آمده که ممکن است نهادهای بینالمللی علیه ایران از آن استفاده کنند اما شاید آنها نیز قابل حل باشد.
چرا پیوستن ایران به FATF برای فعالان اقتصادی بخش خصوصی مهم است؟ جدیدترین بررسی اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد، طبق دادههای بانک جهانی، کشورهای عضو FATF که شامل اقتصادهای بزرگی مانند ایالات متحده آمریکا، چین، اتحادیه اروپا، ژاپن و سایر کشورهای پیشرفته هستند، تقریبا ۸۵ درصد از تولید ناخالص داخلی جهانی را تشکیل میدهند. براساس این دادهها، GDP جهانی در سال۲۰۲۳ تقریبا ۱۰۵ هزار میلیارد دلار بوده است که کشورهای عضو FATF حدود ۹۰ هزار میلیارد دلار از GDP جهانی را تشکیل میدهند.
همچنین سایرکشورها که در لیست خاکستری و تحتنظارت گروه ویژه اقدام مالی قراردارند، تقریبا ۱۴.۶درصد GDP جهانی را تشکیل میدهند. این آمار نشاندهنده تاثیر عظیم این کشورها بر اقتصاد جهانی است.
به همین دلیل بارها فعالان اقتصادی بویژه تجار به دنبال پیوستن ایران به دو کنوانسیون بینالمللی «مقابله با تامین مالی تروریسم (CFT)» و «مقابله با جرائم سازمان یافته فراملی (پالرمو)» هستند.
محمود نجفی عرب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق تهران در گفتوگویی با «اکوایران» به نمایندگی از بخش خصوصی گفته بود ما خواهان پیوستن ایران به افایتیاف هستیم.
او گفته بود: ممکن نیست در دنیا جزیره شوید و توسعه پیدا کنید. نجفی عرب هم چنین تاکید کرد: اولویت فعالان اقتصادی رفع تحریم و خودتحریمی به صورت همزمان و در اسرع وقت است.
محمود نجفی عرب رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی اتاق تهران در گفتوگو با «اکوایران» تصویری از اقتصاد ایران در سالهای اخیر ارائه کرد و به نمایندگی از بخش خصوصی خواهان پیوستن ایران به افایتیاف شد.
مطالعه اخیر کمیسیون واردات اتاق بازرگانی ایران نشان میدهد، موافقان عضویت ایران در گروه ویژه اقدام مالی یک نگاه کلی به این ماجرا دارند، آنها بیان میکنند که این اقدام در راستای طرح بزرگ جهانیشدن است و هیچ کشوری نمیتواند مقابل آن بایستد مگر با تحمل خسارت و هزینههای فراوان. آنها همچنین از ضرورت تعامل با FATF بهمنظور ساماندهی معاملات مالی بینالمللی و ارتباط بهتر با بانکهای بینالمللی سخن میگویند. در مجموع بهبود اعتبار بینالمللی، دسترسی به بازارهای مالی جهانی، جلوگیری از تحریمهای بیشتر و در نهایت افزایش همکاریهای بینالمللی از مهمترین دلایل پیوستن به اف ای تی اف است.
ایران خارج از FATF
FATF از سال ۲۰۰۹ ایران را به دلیل عدمهمگامی با استانداردهای جهانی در لیست کشورهایی قرارداده که نیاز به اقدامات متقابلدارند. از پنج پیش هم ایران وارد لیست سیاه FATF شد. این بدان معناست که دسترسی ایران به بازارهای مالی و بانکی بینالمللی به شدت محدود شده است. زیرا بانکها و موسسات مالی بینالمللی از پیامدهای ناشی از همکاری با ایران نگران هستند. به باور تحلیلگران این وضعیت نهتنها بر روابط بانکی و مالی ایران با سایر کشورها تاثیر منفی داشتهاست، بلکه بر جذب سرمایهگذاری خارجی و توسعه اقتصادی کشور نیز موثر بودهاست.
البته ایران در سالهای اخیر تلاشهای زیادی برای همگامی با توصیههای FATF انجام دادهاست. طبق اظهارات آملی لاریجانی، ایران از ۴۲ مورد قوانین حاکم بر اف ای تی اف، ۴۰ مورد آن را انجام میدهد.