ماجرای سنگک ۳۵ هزار تومانی چیست؟

به گزارش اقتصاد ایران  به نقل از تجارت نیوز، گرچه مسئولان دولتی عنوان کرده‌اند که در سال جاری آزادسازی قیمت نان اتفاق نمی‌افتد، اما زمزمه افزایش قیمت نان بیش از گذشته به گوش می‌رسد. چراکه نانوایان درخواست افزایش قیمت نان متناسب با تورم را از دولت داشته‌اند.

از سوی دیگر، بسیاری از نانوایی‌های سطح شهر عنوان می‌کنند که تولید نان برایشان به دلیل افزایش هزینه اجاره، حقوق و دستمزد، بیمه، خمیر مایه، انرژی و … چند برابر شده است، اقدام به فروش نان‌های خود در پلتفرم اسنپ می‌کنند. موضوعی که می‌تواند منجر به کاهش عرضه نان برای مشتریان حضوری شود.

در حال حاضر برخی نانوایی‌های فعال در پلتفرم‌های آنلاین یک عدد نان سنگک چند مغز (سبوس، کنجد، دانه سیاه، سبزی خشک و سبوس) را با قیمت ۳۵ هزار تومان عرضه می‌کنند. البته در این فروشگاه‌ها نان سنگگ ساده با قیمت ۱۵ هزار تومان در حال عرضه است. همچنین نان بربری بین ۱۴ هزار تا ۳۰ هزار تومان به دست مشتریان می‌رسد. این نانوایی‌ها همچنین برای هر بسته‌بندی بین ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان تقاضای وجه می‌کنند.

افزایش قیمت نان فقط محدود به سایت‌های آنلاین نشده است و برخی از نانوایی‌ها به صورت خودسرانه اقدام به افزایش قیمت نان کرده‌اند. یکی از شهروندان ساکن منطقه ۱۹ تهران به تجارت‌نیوز می‌گوید: قیمت نان بربری در دو هفته اخیر از ۳۰۰۰ تومان به ۵۰۰۰ تومان افزایش یافته است.

همچنین تصویری با این مضمون که یک نانوایی به علت نداشتن آرد تعطیل است در شبکه‌های اجتماعی در حال دست به دست شدن است. این عکس واکنش بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی را در پی داشت؛ چرا که بسیاری از مردم معتقدند برخی از نانوایی‌ها برای جبران هزینه خود اقدام به فروش آزاد آرد می‌کنند. البته نمی‌توان با انتشار یک تصویر، موضوع را به تمام نانوایی‌ها تعمیم داد.

اخیراً احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، اعلام کرد که یارانه نان دو برابر شد. در واقع این صحبت سخنگوی اقتصادی دولت، به موضوع اجرای فاز دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان برمی‌گردد که از بهمن‌ماه سال گذشته اجرا شد. با توجه به اینکه پیش‌بینی بودجه یارانه نان در سال قبل ۷۰ هزار میلیارد تومان بود، باید این بودجه در سال جاری به ۱۴۰ هزار میلیارد دلار برسد، اما طبق گفته محمد جلال، مشاور وزیر امور اقتصاد و دارایی، بودجه یارانه آرد و نان در سال جاری ۱۰۵ هزار میلیارد تومان است.

دولت با اجرای طرح دوم هوشمندسازی یارانه آرد و نان به دنبال «مزیتی‌سازی تولید نان» است؛ در واقع با اجرای طرح دوم قرار است کمک‌هزینه نانوایی‌ها دو برابر و از طرف دیگر محدودیت سهمیه آرد برای نانوایان برداشته شود. بر این اساس، نانوایان به هر میزان نان که تولید و در اختیار مردم قرار می‌دهند، آرد سهمیه‌ای خواهند گرفت.

در مرحله اول هوشمندسازی یارانه آرد و نان حدود ۱۵ درصد جبران افزایش هزینه‌ها در نظر گرفته شده بود که میزان در سال جاری به دو برابر خواهد رسید.

در حالی دولت از شناورسازی و حذف محدودیت سهمیه آرد برای نانوایان خبر داده که سازوکار رصد میزان مصرف آرد توسط نانوایان به کارتخوان‌ها منوط شده است؛ در این رابطه شاهد بودیم که در اجرای طرح اول، حجم زیادی از یارانه آرد در شبکه توزیع نان ناپدید می‌شد.

تراکنش‌های نانوایی‌ها زیر ذره‌بین می‌رود؟

آن‌طور که محمد جلال توضیح داده است، در مرحله دوم این طرح پردازش‌های هوشمند روی تراکنش‌ها اتفاق می‌افتد و نانوایانی که تراکنش‌های غیرواقعی روی کارت‌خوان‌های هوشمند را ثبت می‌کنند، با توجه به این سامانه مجهز به یک ساختار تحلیل است، مشخص خواهند شد و اعتبار نانوایی‌های متخلف در این سامانه کاهش خواهد افتاد.

در واقع در این ساختار استفاده مکرر از یک کارت بانکی، ثبت تراکنش‌های غیرواقعی، ثبت فروش غیرمتعارف و … توسط سامانه تحلیل و شناسایی می‌شود و نانوایان با عدم رعایت سلامت تراکنش‌های خودشان، در واقع منافع آتی خودشان را به مخاطره می‌اندازند، یعنی دسترسی‌شان به کمک هزینه و یا احیاناً تأمین آرد دچار محدودیت می‌شود.

همچنین شنیده می‌شود وزارت اقتصاد به اصلاح قیمت نان متناسب با نرخ تورم است که فعلا در حال بررسی است و در اجرای دوم طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان قرار نیست آزادسازی نرخ نان رخ دهد.