مهاجرت افغان‌ها و پیامدهای اقتصادی و اجتماعی برای ایران
بحث مهاجرت افغان‌ها به ایران و موضوعاتی مانند استفاده از یارانه‌های دولتی، ازدواج با بانوان ایرانی و... در این یکی دو روز به یکی از مسائل جنجالی تبدیل شده است.
به گزارش اقتصاد ایران، بحث مهاجرت افغان‌ها به ایران و موضوعاتی مانند استفاده از یارانه‌های دولتی، ازدواج با بانوان ایرانی، و اشتغال اتباع خارجی در مشاغل با دستمزد بالا، در این یکی دو روز به یکی از مسائل جنجالی و حساس تبدیل شده است. این موضوعات نه‌تنها از منظر اقتصادی و اجتماعی بلکه از جنبه‌های فرهنگی و امنیتی نیز قابل‌بررسی هستند.
۱. مسئله یارانه‌ها و بهره‌مندی افغان‌ها
بخشی از اعتراضات به این مسئله برمی‌گردد که چرا ۱۷ میلیون نفر افغان در ایران اجازه دارند از یارانه‌های دولتی استفاده کنند. یارانه‌ها به‌عنوان منبعی از حمایت‌های اقتصادی دولت برای مردم ایران در نظر گرفته شده‌اند و اختصاص آن به اتباع خارجی می‌تواند باعث نارضایتی‌های اجتماعی شود.
از منظر اقتصادی، این موضوع بار مالی قابل‌توجهی بر دوش دولت و اقتصاد ایران می‌گذارد، خصوصاً در شرایطی که اقتصاد کشور با چالش‌های متعددی مانند تورم، بیکاری و کاهش منابع مالی مواجه است. در واقع، تخصیص منابع دولتی به مهاجران خارجی می‌تواند باعث کاهش منابعی شود که باید به شهروندان ایرانی اختصاص یابد، به‌ویژه در بخش‌هایی مانند بهداشت، آموزش، و زیرساخت‌ها.
۲. ازدواج اتباع خارجی با بانوان ایرانی
یکی دیگر از موضوعات چالش‌برانگیز، ازدواج اتباع افغان با بانوان ایرانی است. برخی نمایندگان مجلس معتقدند که این ازدواج‌ها به‌طور غیرمستقیم باعث تغییر در بافت جمعیتی کشور و کاهش هویت ایرانی می‌شود. آن‌ها از این منظر نگرانند که این امر می‌تواند به مرور زمان منجر به ایجاد یک افغانستان دوم در ایران شود.
این استدلال به دو نکته اصلی اشاره دارد:
نخست، تغییر بافت جمعیتی و دوم، مسائل فرهنگی و هویتی. نگرانی از تغییر بافت جمعیتی به دلیل این است که مهاجران افغان در بلندمدت ممکن است سهم بیشتری از جمعیت کشور را به خود اختصاص دهند. از سوی دیگر، تفاوت‌های فرهنگی میان اتباع افغان و ایرانیان می‌تواند باعث ایجاد تعارضات اجتماعی و فرهنگی شود.
۳. اشتغال و اختلاف دستمزدها
بسیاری از افغان‌ها در ایران به مشاغلی مانند نگهبانی، سرایداری و کارگری مشغول هستند. نکته‌ای که این روزها بسیار بحث‌برانگیز شده، اختلاف فاحش در دستمزدهای اتباع افغان در مقایسه با کارگران ایرانی است. براساس گزارش‌ها، نگهبانان و سرایداران افغان در تهران تا ۳۰ میلیون تومان درآمد دارند، درحالی‌که حداقل دستمزد کارگران ایرانی بسیار پایین‌تر است.
این موضوع از دو جهت قابل تحلیل است:
اول، وجود شکاف دستمزد میان اتباع افغان و ایرانیان می‌تواند باعث افزایش نارضایتی و تبعیض در جامعه شود. دوم، این اختلاف دستمزدها ممکن است مهاجرت‌های بیشتر افغان‌ها را به سمت ایران تشویق کند، چرا که آن‌ها می‌توانند در ایران درآمد بهتری نسبت به کشور خود کسب کنند.
۴. ضرورت همگرایی
مسئله مهاجرت افغان‌ها به ایران با چالش‌های پیچیده‌ای همراه است که نیازمند توجه ویژه و سیاست‌گذاری دقیق است. درحالی‌که ایران به دلایل انسانی و فرهنگی به مهاجران افغان پناه داده، اما باید بررسی شود که این مهاجرت‌ها چه تأثیرات کوتاه‌مدت و بلندمدتی بر اقتصاد و جامعه ایران خواهد داشت.
از یک سو، نیاز به بازبینی در سیاست‌های مهاجرتی و اقتصادی کشور احساس می‌شود تا از سوءاستفاده از منابع ملی جلوگیری شود و از سوی دیگر، باید راهکارهایی برای همگرایی فرهنگی و اجتماعی مهاجران افغان با جامعه ایرانی اندیشیده شود تا از تعارضات احتمالی جلوگیری شود. سیاست‌گذاری‌های متوازن و شفاف می‌تواند از به‌وجود آمدن تضادهای اقتصادی و اجتماعی بین مهاجران و شهروندان ایرانی جلوگیری کند و محیطی پایدارتر و منصفانه‌تر برای همه ساکنین ایران فراهم آورد.
منبع: چندثانیه
