پویایی اقتصاد با ورود نفت به بازار سرمایه

طرح گواهی سپرده‌ی کالایی نفتی به منظور ایجاد یک ابزار مالی مدنظر قرار گرفته است. به طوری که بنگاه‌های بزرگ بتوانند معاملات نفتی انجام دهند. مجموعه‌ی بورس کالایی کشور ترجیح داده است برخی از ریسک‌هایی را که ممکن است به این ابزار منتقل شود، کنترل کند. به همین دلیل، در طرح گواهی سپرده بر خلاف اوراق سلف نفتی شاهد هستیم که ما به ازای فیزیکی کالا در انبار موجود است و سلف فروشی نمی‌شود.

امکان وثیقه سازی برای فاینانس، اخذ وام روی این گواهی‌ها و انجام معاملات ثانویه ازجمله امکاناتی است که برای این ابزار مالی تعریف شده است. این موارد کمک می‌کند که گشایش‌هایی برای بنگاه‌های اقتصادی داشته باشیم و برخی مزیت‌ها برای طرح به وجود بیاید.

تمام ابزارهای مالی باید بازار دسته دوم داشته باشند و مواردی همچون امکان تهاتر گواهی‌ها با خدمات و انجام معاملات روی آن‌ها در همین ارتباط معنا می‌یابد.

مجید ناصری نژاد، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی در خصوص گواهی سپرده‌ی کالایی نفتی و مزیت‌های آن اظهار داشت: طی سال‌های گذشته موضوع ورود نفت به معاملات بورسی کشور مطرح بوده است. تا کنون چند بار این موضوع پیگیری شده، اما به نتیجه‌ی مطلوب نرسیده است.

وی افزود: بنده همواره مطرح کرده‌ام که این اقدام بسیار خوب است و می‌تواند تأثیر مثبتی بر چرخه‌ی اقتصاد کشور داشته باشد. با این وجود نمی‌دانیم چرا این اقدام به‌کندی صورت می‌گیرد و تا کنون به موفقیت نرسیده است.

عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: عرضه‌ی نفت در بورس در کشورهای مختلف تجربه شده و کارآیی خود را نشان داده است. این اقدام می‌تواند تحرک خوبی در اقتصاد کشور ایجاد کند و به ویژه در بحث فروش نفت کمک‌کننده باشد.

ناصری نژاد با بیان اینکه یکی از مشکلات فعلی کشور این است که در فروش نفت مشکل داریم، ادامه داد: محدودیت‌هایی در این زمینه داریم و دولت با مسائلی روبرو است. وارد کردن نفت به فضای بورسی کشورمان و اینکه اجازه دهیم بخش خصوصی در این حوزه فعالیت داشته باشد و به خرید و فروش نفت و فرآورده‌های نفتی بپردازد، می‌تواند پویایی خوبی را در اقتصاد کشور ایجاد کند.

تفاوت اوراق سلف نفتی با اوراق گواهی سپرده نفت چیست؟

وی تاکید کرد: با توجه به تمامی آنچه گفته شد، گواهی سپرده‌ی کالایی نفتی طرح بسیار خوبی است و همه باید کمک کنیم که این طرح به نتیجه برسد و جامعه از ثمرات مثبتش بهره‌مند شود.

این نماینده مجلس بیان کرد: قبلاً ما طرح‌هایی در زمینه‌ی ورود نفت به بورس داشتیم و تلاش شده است در گواهی سپرده نواقص طرح‌های قبلی پوشش داده شود. رویکرد مثبتی در این روش در پیش گرفته شده است. مثلاً ما در اوراق سلف نفتی به نوعی به آینده فروشی داشتیم، اما در گواهی سپرده ما به ازای فیزیکی نفت در انبار موجود است و حتی اگر صاحبان گواهی بخواهند می‌توانند آن را به صورت فیزیکی تحویل بگیرند.

به گفته ناصری نژاد، در طرح‌های قبلی بخش خصوصی به بورس بی‌اعتماد شد، حالا تا وقتی سرمایه‌گذاران در مورد زوایای پیدا و پنهان طرح مطمئن نشوند، به این موضوع ورود نمی‌کنند. از آنجایی که گواهی سپرده‌ی کالایی نفتی طرح جدیدی است، باید ریسک‌ها را تا حد امکان کاهش دهیم. تلاش شده است که ما به ازای فیزیکی نفت در انبار موجود باشد و برای کالایی که وجود دارد، گواهی صادر شود، این اقدام مثبت است و می‌تواند در جلب اعتماد سرمایه‌گذاران موثر باشد.

وی گفت: یکی از جنبه‌های مثبت گواهی سپرده‌ی کالایی نفتی مشوق‌هایی است که در این طرح پیش‌بینی شده است. امکان وثیقه سازی برای فاینانس، اخذ وام از بانک‌ها و معامله بر روی گواهی‌ها جنبه‌ی تشویقی برای سرمایه‌گذاران دارد و در جذب آن‌ها موثر است. وقتی بخش خصوصی سرمایه‌گذاری انجام می‌دهد باید بتواند از این فرصت به نحو احسنت استفاده کند.

عضو کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: اینکه از گواهی‌ها برای وثیقه استفاده شود، امکان خوبی برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کند. ویژگی‌های مورد بحث برای سرمایه‌گذار این اعتماد را به وجود می‌آورد که در مراحل مختلف سرمایه‌گذاری‌اش سود کند.