به گفته کارشناسان در بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته از کانکس‌ها برای ساماندهی به وضعیت خانوار‌های بد مسکن استفاده می‌شود و اکنون تعداد خریدوفروش این نوع از کانکس‌های مسکونی در حومه تهران روزبه‌روز افزایش می‌یابد. به گفته کارشناسان در ایران حدود ۱۹ میلیون نفر بد مسکن داریم که به نظر می‌رسد دولت باید برای این قشر فکر عاجل کند.
کانکس نشینی ارزان تمام می‌شود
بررسی‌ها در برخی از سایت‌های فروش و اجاره نشان داده است که مستأجران از مناطق بالایی به مناطق پایین‌تر می‌روند تا بودجه برای اجاره داشته باشند از سوی دیگر مستأجران مناطق پایینی به سمت حاشیه نشینی سوق داده شده‌اند.
تولیدکنندگان کانکس برای اجاره و فروش یک کانکس ۱۸ متری و ۱۵ متری را با قیمت ۳۵ و ۹۵ میلیون تومان می‌فروشند که به قول آن‌ها یک خانواده ۳ نفره در این کانکس‌ها می‌توانند با تمام امکانات زندگی کنند.
یکی دیگر از تولید کنندگان گفت: کانکس ۱۸ میلیون تومانی هم داریم، اما به اصطلاح قوطی گفته می‌شود که بیشتر برای نگهداری از لوازم خانگی استفاده می‌شود.
این تولیدکننده کانکس اضافه کرد: عمده خریداران این کانکس افراد و زوج‌هایی هستند که امکان اجاره واحد مسکونی ندارند و سعی می‌کنند با اجاره یا خرید این کانکس‌ها اسباب و وسایل خود را در آن نگهداری کرده و خود به خانه پدر و مدارشان بروند و جدا از هم زندگی می‌کنند.
یکی دیگر از شرکت‌های اجاره دهنده کانکس گفت: شرایط اجاره کانکس برای زندگی با دیگر موارد تفاوتی نداشته و شما می‌توانید یک سازه را اجاره کرده و برای تجهیز کارگاه، اسکان کارگران و یا برای زندگی خانواده به صورت موقت استفاده کنید. در این شرایط فقط می‌بایست فضایی برای قرارگیری یا نصب سازه داشته باشید که پس از اجاره کانکس را به محل خود منتقل کنید و این محل نیز باد ملک شخصی شما باشد و نمی‌شود سازه را در مکان‌های عمومی یا اراضی کشوری قرار دهید.
برای تکمیل گزارش به یکی از سایت‌های اجاره کانکس سری می‌زنیم و چند آگهی اجاره کانکس را بررسی کرده و با یکی از این آگهی دهندگان تماس گرفتیم که آیا این کانکس‌ها حمام و سرویس بهداشتی دارد یا خیر؟
یکی از اجاره دهندگان گفت: این کانکس در حیاط یک خانه واقع شده و حمام و سرویس، گاز سه شعله و سینک ظرفشویی دارد و خانواده‌ها بدون مزاحمت صاحبخانه می‌توانند در آن زندگی کنند.
شرایط اقتصادی مردم را به سمت کانکس نشینی هدایت کرد
محمود فاطمی عقدا، رئیس سابق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در خصوص چرایی افزایش کانکس نشینی بیان کرد: شرایط اقتصادی و افزایش قیمت‌ها مردم را به این سمت برده است که به سمت بد مسکنی حرکت کنند. هم چنین از سوی دیگر افزایش قیمت مصالح باعث شده تا قیمت تمام شده مسکن نیز گران‌تر از قبل شود و این موضوع روی اجاره بها نیز تأثیر مستقیم دارد.
وی اضافه کرد: کانکس نشینی یکی از بدمسکنی‌هایی است که در سال‌های اخیر رواج یافته که از مناطق پایینی کلانشهر‌ها به سمت حاشیه‌ها و روستا‌ها سوق داده شده است.
رئیس سابق مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: برای جلوگیری از رواج کانکس نشینی تأمین مسکن مناسب اقتصادی جامعه واجاره داری نوین اولویت دولت باید قرار گیرد به این مفهوم که سیستم اجاره کنترل شود به طوری که هم اکنون نهاد‌های دولتی و غیر دولتی مسکن‌هایی دارند که با توجه به نیاز جامعه و شرایط اقتصادی موجود می‌توانند اجاره دهند این در کوتاه مدت می‌تواند کمکی باشد به جلوگیری از بد مسکنی.
وی افزود: حمایت سازمان‌ها و نهاد‌ها از بی خانمان‌ها و بد خانمان‌ها می‌تواند راهکار بعدی باشد تا مسکن سازی‌ها به پایان برسد.
محمود فاطمی عقدا گفت: در کوتاه مدت اشتغالزایی و تحویل مسکن از سوی سازمان‌ها و نهاد‌ها برای کنترل بازار اجاره بها تا کمبود‌های مسکن جبران شود و ساز و کار در مسکن ساماندهی شود.
حاشیه نشینی در سکونتگاه‌های غیر رسمی با بافت‌های ناکارآمد و عمدتاً فرسوده در بحث شهرسازی، مهمترین تبعاتش، افزایش آسیب‌های اجتماعی است. عادی شدن شرایط می‌تواند گسترش این معضل را به همراه داشته باشد چرا که به خودی خود تکرار این امر حساسیت‌ها را از بین می‌برد و این نوع زندگی به یک سبک تبدیل می‌شود.
برای فرار از این معضل دولت باید ساخت و ساز‌ها را افزایش دهد و از سوی دیگر خانه‌های ارزان قیمت در اختیار مردم قرار دهد تا پدیده کانکس نشینی برطرف شود.
